Prace konserwatorskie
Krótko o historii konserwacji
Obecny kościół parafialny, drewniany, powstał w stylu karpackiego baroku. Został on wybudowany przez nieznanego architekta w miejsce pierwotnego – o którym wspomina ks. Jan Długosz – w 1752 r. i już wówczas był pod wezwaniem św. Michała Archanioła. W XX w. kościół ten został przebudowany i gruntownie odremontowany. Podobną jeszcze „kosmetykę remontową” przeszedł w XXI wieku. W głównym ołtarzu tej świątyni umieszczony jest gotycki obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, zwanej nie tylko przez miejscowych parafian – Królową Aniołów z Wietrzna. Konsekracja kościoła nastąpiła w 1761 roku – 9 lat po budowie. W 1880 r. kościół ozdobiono cenną polichromią autorstwa malarza Leona Wróblewskiego. W 1905 r. reaktywowano na nowo parafię Wietrzno a kościół poddano gruntownemu remontowi; zmieniono pokrycie dachu z pierwotnego drewnianego gontu na blachę, powiększono otwory okienne prezbiterium i nawy nadając im pseudogotycką, ostrołukową formę. Wieczną lampkę zakupiono do kościoła parafialnego u Hendla w Wiedniu w 1907 roku.
Drewniany Kościół jest szczególnym znakiem dla tego terenu i przypomina o jego chrześcijańskich korzeniach sięgających epoki średniowiecza. Kolejny ważny remont kościoła miał miejsce w latach 80 – tych XX wieku; wzmocniono wówczas konstrukcję budowli, wymieniono szalunek oraz podwaliny, przywrócono pierwotny, prostokątny wystrój okien. Przeprowadzono też konserwację wyposażenia i polichromii kościoła. Dokonano tego pod kierownictwem i opieką ks. Proboszcza Józefa Fejdasza.
Kościół parafialny w Wietrznie należy do typu XVIII-wiecznych obiektów drewnianej architektury sakralnej o tradycjach późnogotyckich ciesielstwa małopolskiego. Jest to tzw. kościół trójdzielny, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, z wieżą konstrukcji słupowo-ramowej. Wyposażenie wnętrza kościoła jest w większości późnobarokowe z ok. poł. XVIII w. W ołtarzu głównym XVIII – wiecznym zachował się obraz Matki Boskiej Anielskiej – dzieło krakowskiego malarza. Według niektórych historyków datuje się jego pochodzenie na 1485 rok. Być może dotarł on do Wietrzna z innej miejscowości.
W Kościele znajdują się dwa ołtarze boczne z poł. XVIII w., przerobione po 1870 r., ambona z ok. 1750 r. (lub nawet starsza – jak się dziś okazuje podczas trwających obecnie badań i pracach konserwatorskichgo kościoła), kamienna chrzcielnica z 1906 r. – wzorowana na gotyckiej.
Wieża kościoła wzniesiona jest w konstrukcji słupowo-ramowej, a kruchty – słupowej. Kościół jest orientowany. Obok parafialnego kościoła stoi wieża na dzwony. Wcześniej jej nie było. Jest to bardzo ważny szczegół. Została wybudowana – w tym samym stylu co kościół parafialny – ale już współcześnie w XXI wieku – przez górali w ramach prac przy remoncie kościoła.
Prezbiterium znajduje się na rzucie prostokąta zamkniętego od wschodu trójbocznie, przy nim od północy prostokątna zakrystia. Nawa, szersza od prezbiterium, na rzucie zbliżonym do kwadratu z przylegającą od północy, na całej jej długości, prostokątną kruchtą. Od zachodu do nawy przylega wieża na rzucie prostokąta z przedsionkiem w przyziemiu. Na osi wieży, od zachodu – kruchta. Kościół jest budowlą trójdzielną z prezbiterium i nawą tej samej wysokości, nakrytymi dwuspadowym, jednokalenicowym dachem, od wschodu opadającym trzema połaciami. Na kalenicy dachu nawy znajduje się sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę z pozorną latarnią. Pod okapem dachu, na całej długości kościoła – wydatny profilowany gzyms. Wieża czworoboczna, w wyższej części o ścianach silnie pochylonych, z nadwieszoną izbicą, szalowaną deskami z ozdobną koronką u dołu. Hełm wieży baniasty z pozorną latarnią zamkniętą kopułką. W nawie strop z zaskrzynieniami, w prezbiterium z fasetą. Ściana tęczowa o wykroju prostokątnym, ze ściętymi narożnikami. Na ścianach i stropie prezbiterium polichromia figuralno-ornamentalna autorstwa Leona Wróblewskiego.
W latach 2003 – 2006 Kościół został ponownie odrestaurowany przez ks. Proboszcza Andrzeja Szajnara który to zwrócił się w imieniu parafian z apelem o wsparcie finansowe wysiłków zmierzających do uratowania zabytkowego kościoła z przełomu XVI i XVII wieku. Po uzgodnieniu z konserwatorem zabytków (kościół wpisany został do Rejestru Zabytków w 1948 r. pod nr A-16), po ekspertyzie specjalistycznej, przystąpiono do robót, których zakres obejmował częściową wymianę konstrukcji więźby dachowej oraz całkowitą wymianę pokrycia dachowego (gont i blacha stalowa) na pierwotne pokrycie gontowe. Kosztorys wstępny opiewał na 181 tys. zł, a źródłami pokrycia wydatków miały być: wkład własny mieszkańców (po 1000 zł od rodziny, tj. ok. 50% kosztorysu), pomoc Gminy Dukla ( dotacja + drewno konstrukcyjne), dochód ze sprzedaży części mienia parafii (gruntu), dotacja Ministra Kultury (Departament Ochrony Zabytków) oraz dotacja MSWiA (Fundusz Kościelny). W trakcie wykonywania prac okazało się, że konieczna jest wymiana całej konstrukcji więźby dachowej – co znacznie zwiększyło koszty remontu. Ponadto oba ministerstwa nie przyznały wspomnianej dotacji.”
To były najważniejsze prace konserwatorskie – nie ujmując niczego wcześniejszym modernizacjom. Dokonano wówczas całościowej wymiany blaszanego dachu na dach gontowy – jak wszyscy wiemy – koszty olbrzymie, niesamowity wysiłek Ks. A. Szajnara, oraz masę przeszkód szkalujących dobre imię naszego Czcigodnego Ks. Proboszcza, wraz z serią anonimów wysyłanych do Archidiecezjalnej Kurii w Przemyślu przez niektórych mieszkańców naszej parafii. Pomimo tych przeszkód zostały przeprowadzone niebezpieczne prace konstrukcyjne przez budowniczych i zaprzyjaźnionych Górali z Nowego Sącza. Warto przypomnieć niezykłą współpracę wielu ofiarnych mieszkańców Wietrzna na rzecz odnowy naszego zabytkowego kościoła – zwłaszcza p. J. Wójtowicza – obecnego kościelnego, która doprowadziła do cudownego wyglądu naszej wietrznieńskiej Perły. Mamy obowiązek zebrać i pozostawić te dokonania, aby przetrwały dla następnych pokoleń – dla naszych dzieci – niech pamiętają.
Prace konserwatorskie przy kościele pod kierunkiem ks. proboszcza Andrzeja Szajnara i zaangażowanych w to dzieło parafian przyniosły wspaniałe i oczekiwane rezultaty. Perła na nowo zaczęła błyszczeć.
Dziękujemy Czcigodny Ks. Andrzeju Szajnarze.
Ks. Jan Wosiewicz (2007 – 2014) to najbardziej zapracowany kapłan z byłych wietrznieńskich księży proboszczów. Ogrom prac gospodarczych przy kościele i parafii wykonywał z garstką parafian, często w pocie czoła samodzielnie z przerwami na naukę religii w szkole i odwiedziny chorych osamotnionych parafian. Za czasów jego posługi wykonano gruntowny remont plebanii z wymianą stropów włącznie. W kościele ułożono nowe sufity i wykonano polichromię sufitową odnawiając równolegle polichromię pionową ścienną przez konserwatora A. Janczego. Wykonał gruntowną konserwację bocznych ołtarzy wraz z pozłoceniem ich elementów i przywrócił im pierwotny wygląd. Podczas zleconych prac przy budowie tak potrzebnego przykościelnego parkingu, nadmiarem ziemi wyrównano obejście plebanii dla lepszego zabezpieczenia jej posadowienia oraz wypoziomowano inne nierówności. Ks. Jan przetworzył drogę dojazdową do plebanii pomimo wielu przeszkód, podnosząc jej standard, podjął się równocześnie ostatecznego wykonania odwodnienia kościoła w oparciu o przygotowaną dokumentację przez p. Penara z Rymanowa i odprowadzenia wód ściekowych do przydrożnych rowów. Rozpoczął porządkowanie i budowę alejek na starym cmentarzu. Usunięto rozłożyste drzewa, co było zadaniem wyjątkowo trudnym nie naruszając kompozycji cmentarza i zabytkowych nagrobków. Jako człowiek kochał góry i wędrówki po nich, zafascynował swoim zamiłowaniem do gór i wspaniałymi opowieściami z każdej dalekiej podróży wyjątkowo uwrażliwionych mieszkańców Wietrzna. Zdobył większość szczytów na wszystkich kontynentach naszego globu.
Smutne jest to jednak, że znowu garstka niektórych mieszkańców Wietrzna nie zaakceptowała i nie doceniła jego wysiłku i trudu oraz poświęcenia dla prac na rzecz przyszłych pokoleń. Ksiądz Jan Wosiewicz odszedł z Wietrzna bez należnego Mu szacunku i wdzięczności. Jednakże pozostawione dzieła jego wysiłku na zawsze stanowić będą widoczny trwały ślad dobrze spełnionej misji.
Czcigodny Ks. Janie niech Pan Bóg Ci Błogosławi we wszelkich poczynaniach, gdziekolwiek teraz Jesteś – zdecydowana większość mieszkańców Wietrzna jest Ci wdzięczna za Twoje dobre serce, światły umysł, trud, poświęcenie i niezmordowany wysiłek włożony na rzecz naszej wspólnoty i dla dobra każdego mieszkańca naszej małej wioski.
Dziękujemy.
Od 2015 roku przy naszym Kościele z inicjatywy kolejnego Ks. Proboszcza Ireneusza Wójcika, prowadzone są dalsze prace. Ułożono kamienną procesyjną drogę, krawężnik wokół kościoła, jumby przy cmentarzu, wymieniono drzwi wewnętrzne, odczyszczono i przywrócono do stanu pierwotnego drzwi wejściowe i boczne do kościoła, odrestaurowano figurkę Matki Bożej, odczyszczono i zaimpregnowano gonty. Trwają również prace konserwatorskie przy przedsionku bocznym, ambonie, głównym ołtarzu. Dzięki ofiarnej pracy wielu mieszkańców oraz pomocy z zewnątrz ofiarom składanym na remont i modernizację przez naszych parafian możemy być dumni z obecnego wyglądu i estetyki zewnętrznej naszego Kościoła.
Niekiedy Wdzięczność trudno jest ubrać w słowa…
wtedy proste- Bóg zapłać – „dziękujemy” zawiera wszystko to co chcemy wyrazić!.
Jan Paweł II – nasz święty Papież – napisał kiedyś znamienne słowa;
Jeśli miłość największa w prostocie,
a pragnienie najprostsze w tęsknocie,
więc nie dziw, że pragnął Bóg,
aby najprostsi Go przyjęli,
ci, którzy dusze mają z bieli,
a dla miłości swej nie znają słów.
Aż dotąd doszedł Bóg
i zatrzymał się krok od nicości…
Tak blisko naszych oczu.Nie lękajcie się nigdy !
Dziękujemy zatem tradycyjnym i staropolskim *Bóg zapłać* i składamy podziękowanie dla tych, którzy pomagają nam poprzez dotacje w konserwacji kościoła p/w św. Michała Archanioła w Wietrznie, a w minionym roku są to;
P. Konserwator dr Beata Kot i Urząd Ochrony Zabytków z Przemyśla
Starostwo Powiatowe w Krośnie – P. Jan Juszczak.
Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie – P. Władysław Ortyl.
Urząd Gminy i Miasta Dukla – P. Burmistrz Andrzej Bytnar.
Prace konserwatorskie wykonane zostały przez pana Adama Janczy konserwatora zabytków.
Szanowni Państwo,
Dzięki uprzejmości Państwa możliwy jest dalszy proces prac konserwatorskich naszego parafialnego Kościoła
p/w św. Michała Archanioła w Wietrznie. Chcielibyśmy za to serdecznie podziękować.
Pomoc, którą Państwo nam zaoferowali jest dla nas bezcenna i to dzięki niej nasz kościół staje się coraz bardziej bezcenny. Możemy go z wiarą przekazać następnym pokoleniom na tej dukielskiej i wietrzneńskiej ziemi.
Bóg zapłać.
W 2016 roku została odrestaurowana ambona, trwają prace budowlane przy drewnianym ołtarzu polowym a od sierpnia zaczniemy odnawiać ołtarz główny w naszym Kościele. zdjęcia z prac remontowo konserwatorskich poniżej.
Konserwacje dalsze w latach 2017-2018
” Człowiek jest szczęśliwszy gdy daje, niż gdy bierze …”
z Księgi Dziejów Apostolskich 20,35
W poczuciu wielkiej wdzięczności chcemy podziękować za wszelkie dobro i pomoc okazaną przy konserwacji Ołtarza Głównego. Dzięki uzyskanym dotacjom w latach 2017 i 2018 obraz Matki Bożej Królowej Aniołów z Wietrzna mógł powrócić do oryginalnego wyglądu. Dziękujemy za życzliwość:
P. Konserwator Beacie Kot z Przemyskiego Urzędu Ochrony Zabytków
P. Władysławowi Ortyl Marszałkowi Województwa Podkarpackiego
P. Janowi Pelczar Staroście Powiatu Krośnieńskiego
P. Andrzejowi Bytnar Burmistrzowi Gminy Dukla
i ofiarności Społeczności Wietrzna
Udzielone dotacje i ofiarność pozwoliły również na uruchomienie automatycznej zasłony wraz z hejnałem, która podkreśla sakralność i misterium obrazów. Pracy tej podjęła się firma P. Edwarda Raduch.
Niech Dobry Bóg błogosławi Wam w codziennym życiu a Maryja Matka niech prowadzi Wasze życie do bezpiecznego źródła łaski.
Dziękujemy słowami i modlitwą w każdą sobotę
w modlitwie nowenny przed cudownym obrazem naszej Królowej Aniołów w Wietrznie.
W imieniu wszystkich Parafian Ks. Proboszcz Ireneusz Wójcik.
2021 RENOWACJA ORGANÓW
Dziękujemy – kliknij w czerwony tekst – otworzysz oryginalny plik.
